دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

شرح حالی دیگر از شهاب نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » شرح احوال و زندگانی شهاب نیریزی »
      نام او محمد حسن، فرزند سید نعیم شیخ‌‌‌‌الاسلام و نوه سید عفیفا، ملقب به "اشرف " و متخلص به شهاب بود . داور، نام او را "اشرف" دانسته است  که صحیح نیست .     هر چند شرح احوال مختصرى از او در تذکره مرآت الفصاحه آمده، اما دانسته‌‌‌‌هاى ما درباره وى بیشتر مبتنى بر اطلاعاتى است که مرحوم خلیل سازگار- به نقل از نواده‌‌‌‌هاى او - در تذکره سازگار به دست داده است. همچنان که در شرح احوال...

دیوان شعر (اثر شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » آثار و تالیفات شمس المعالی نیریزی »
  هر چند به گفته میرزا محمد على بهار، وى در علم اصول حدود دوازده هزار بیت سروده بوده  و آقا بزرگ طهرانى نیز در الذریعه الى تصانیف الشیعه، دیوان شعرى به او نسبت داده ، امّا اکنون فقط اشعارى پراکنده از او در دست است که بیشتر در قالب قصیده و در مدح و ستایش مؤیّدالدوله طهماسب میرزا، حاکم فارس و منوچهرخان گرجى، حاکم اصفهان و ... است. در اینجا قصایدى را که در مدح طهماسب میرزا...

سیدابوالقاسم(سید شش بری)
دانشنامه مشاهیر » پهلوانان و ورزشکاران نیریز »
 از جمله پهلوانانی که در دوره رونق ورزش باستانی در نی ریز می‌زیسته است پهلوان سیدابوالقاسم معروف به سید شش پری بوده که ظاهراً تولیت آستان مقدس امام‌زادگان نی‌ریز را به عهده داشته است. نامبرده در درشتی و تناسب اندام یکی از یلان زمان خویش محسوب می‌شده که نمونه‌ی آن را کمتر کسی سراغ داشته و دارد. از قدرت و قوای بازویی این پهلوان گمنام چنین نقل شده است که وزن میل زورخانه‌ای ایشان ۲۸ من تبریز یعنی...

آثار متفرقه و وقف نامه های میرزا احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
 1ـ خطبه بى ‏نقطه حضرت على (ع): وزیرى (16 × 26 سانتى‏متر)، 30 صفحه و هر صفحه 10 سطر، به قلم نسخ، کتابت ممتاز، تاریخ 1116 ه . ق.، شاملِ خطبه بى‏نقطه، خطبه بى‏الف، قصیده یحیى صرصرى که در مدح رسول اکرم (ص) سروده و از حضرت على (ع) نقل شده، و رجزى که حضرت امیرالمؤمنین (ع) در جنگ صفین خوانده است. مقدمه رساله و ترجمه فارسى آن به خط نستعلیق و تمامى صفحات، مجدول کمندکشى زرین بند...

شرح احوال و زندگانى ابوالعباس فضل بن حاتم نیریزى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز »
 ابوالعباس فضل بن حاتم نی‌ریزی، ستاره‌شناس و ریاضیدان نامدار ایرانی که در سده سوم و اوایل سده چهارم هجری قمری می‌زیسته است. مستشرقان به لاتینی او را آناریتیوس نامیده‌اند. این دانشمند بزرگ، آثار متعدّد و مهمی در ریاضیات و ستاره‌شناسی از خود بر جای گذاشته امّا باوجوداین، دانسته‌های ما درباره شرح احوال و زندگانی او بسیار اندک است.  او درنی‌ریزی ولادت یافت. تاریخ تولّد وی دانسته نیست، امّا با توجه به شرح احوال و تاریخ وفاتش می‌بایست در نیمه اول سده سوم...

آثار متفرقه و وقف نامه های میرزا احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
 آثار دیگر میرزااحمد در این بخش نخست آثار متفرقه سپس وقف نامه ها را معرفی می کنیم. 1ـ خطبه بى‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نقطه حضرت على (ع): وزیرى (16 × 26 سانتى‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌متر)، 30 صفحه و هر صفحه 10 سطر، به قلم نسخ، کتابت ممتاز، تاریخ 1116 ه . ق.، شاملِ خطبه بى‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نقطه، خطبه بى‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌الف، قصیده یحیى صرصرى که در مدح رسول اکرم (ص) سروده و از حضرت على (ع) نقل شده، و رجزى که حضرت امیرالمؤمنین (ع) در جنگ صفین خوانده است. مقدمه رساله...

سیدجواد نی‌ریزی مدرس اسفار صدرالمتألهین *
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید جواد نیریزی(فرزند سید علی رضا) »
 مرحوم آقا سید جواد نی ریزی، یکی از مشاهیر بزرگ و فلاسفه عصر خود بود. آقا سید جواد نی‌ریزی پسر میرزا علی‌رضا پسر سید مسیح نی‌ریزی پسر سید نعیم بود. وی از نظر علمی قوی بوده است. ایشان مدرس اسفار صدرالمتألهین شیرازی بوده که بالاترین کتاب در حکمت متعالیه است. شیرازی بعد از فلاسفه‌ی مشاء و فلاسفه اشراق این‌ها را در هم ادغام کرده و حکمت متعالیه را به وجود آورده و حدود 400 سال است که این...

شرح کتاب المجسطی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
 اصل کتاب المجسطى از بطلمیوس و در علم هیئت است. ابوالعباس نیریزى این کتاب را در اواخر سده سوم هجرى قمرى نوشته است .     ابن‏ ندیم نخستین کسى است که از این اثر گزارش داده و گفته است: «گفته‏ اند که حجاج نیز ترجمه ‏اى از آن دارد، امّا کارى را که نیریزى انجام داده و ثابت آن را اصلاح کرده، بر یک ترجمه قدیمى از تمامى آن کتاب است و اسحاق نیز این کتاب را ترجمه و...

توحید و مناجات حضرت باری تعالی(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » مثنویات »
      به نام آنکه پیدا و نهان است                  فراز لا مکان او را مکان است تعالى شأنش از توصیف و تمجید              مبرا ذاتش از ترکیب و تقیید نه کس واقف ز اسرار درونش           نه کس آگه ز اوصاف درونش جهان مستغرق بحر صفاتش             خرد حیران بود از کنه ذاتش   در این ره گر کمیت...

مسمّط در مدح و ستایش مولا امیرالمؤمنین على(ع)-(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
حلقه بر در جانم، زد ندیم روحانى                کاى ادیب دانشمند، وى حکیم ربانى   چشم جان و دل بگشا، کز فروغ یزدانى            خنده مى‏زند گلبن، طعنه بادِ بُستانى از بدایع حکمت بر صنایع مانى منعم حقیقى را لا تَعُد بود نعمت                     ریزه خوار خوان او، آفرینش از قسمت غنچه چون مسیحا بین، درتکلّم از حکمت              وز شکوفه گلبن را، بین به پرده عصمت مریمى بود حُبْلى ، در حجاب نورانى چشم نرگس فتّان ، بى دلیل، فتّان نیست                زلف سنبل مفتول ، بى‏سبب پریشان...